Eski Yüksek Seçim Kurulu Başkanı ve eski Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, karma oy kullanma işleminin kolaylaştırılması gerektiğini belirtti. Şefik, son seçimde karma oyların yüzde 60 oranında geçersiz sayıldığını ve bu oranın oldukça yüksek olduğunu hatırlattı.
Şefik, katıldığı bir televizyon programında, "Karma oy verme işleminin kolaylaştırılması gerekiyor," dedi. Karma oy kullanımıyla ilgili konunun gündemden kalktığına dikkat çeken Şefik, bu konuda daha fazla çalışmanın yapılması gerektiğini savundu.
Karma Oy Nedir?
Karma üyeli nispi temsil sistemi, seçmenlerin iki oy hakkına sahip olduğu bir seçim sistemidir. Seçmenler, oylarının biriyle yaşadıkları dar bölgeyi temsil edecek vekili, diğeriyle ise bir partiyi seçerler. Karma üyeli nispi temsil sisteminde sandalyelerin bir kısmı nispi temsil sistemiyle, kalan kısmı ise genellikle Tek İsimli Tek Turlu Sistem ile belirlenir.
Bu sistem, çoğunluk sistemiyle oluşabilecek orantısızlıkları, nispi temsil üzerinden belirlenen sandalyelerin ilgili partilere verilmesi yoluyla gidermeyi amaçlar. Parlamentodaki sandalyeler, ilk olarak dar bölgelerde seçilen adaylar, ardından da partilerin ulusal veya bölgesel olarak aldıkları oy oranına göre dağıtılır. Ulusal veya bölgesel olarak seçilen vekiller, seçim öncesinde belirlenen parti listelerinden seçilirler.
Karma üyeli nispi temsil, parlamentodaki sandalyelerin partilerin oyuna orantılı olarak, dar bölgelerde oluşabilecek orantısızlıkları önlemek amacıyla dağıtılması yönüyle paralel sistemlerden ayrılır. Uygulanan sistemin özelliklerine göre, parlamentodaki sandalye dağılımının ulusal oy dağılımına orantılılığı değişebilir. Ancak orantısızlığı önlemek için çeşitli düzenlemelerin yapıldığı bir sistemde, eşit sayıda oy almış iki parti, kazandıkları dar bölge vekillerinin sayısı fark etmeksizin, parlamentoda eşit sayıda sandalyeye sahip olurlar.
Narin Ferdi Şefik’in bu önemli açıklamaları, karma oy kullanımı ve geçersiz oy oranlarının düşürülmesi gerektiği konusunda yetkililere önemli bir mesaj olarak değerlendiriliyor. Bu konudaki tartışmaların ve düzenlemelerin devam etmesi bekleniyor.
