Anadolu’nun derinliklerinde bugüne dek gizemini koruyan bir sır açığa çıktı. Jeologlar, Türkiye’nin güneydoğusundan başlayıp kuzeybatı İran’a dek uzanan 1.500 kilometrelik dev bir yarık keşfetti. Hem de milyonlarca yıl önce ortadan kaybolduğu sanılan bir okyanus levhasının parçalanmasıyla!
ALMAN BİLİM İNSANLARI ARAŞTIRDI
Türkiye’nin güneydoğusundan başlayıp kuzeybatı İran’a kadar uzanan, tam 1.500 kilometre uzunluğunda devasa bir yarık keşfedildi. Uzmanlara göre bu “kopuş”, milyonlarca yıl önceki Tetis Okyanusu’ndan kalan ve hâlâ yer kabuğunun derinliklerinde bulunan okyanusal bir levhanın parçalanması sonucu oluşuyor. Bu büyüleyici keşif, Almanya’daki Göttingen Üniversitesi’nden uluslararası bir araştırma ekibine ait.
ORTADOĞU'YU ETKİLEYECEK KEŞİF
Bilim insanlarının açıklamalarına göre, Zagros Dağları’nın altında kalan okyanusal levha, yer kabuğunu aşağı çekerek büyük bir çöküntü oluşturuyor. Göttingen Üniversitesi’nden Dr. Renas Koshnaw, “Bu levha, bölgeyi aşağı çekmeye devam ediyor. Ancak Türkiye’ye doğru bu hareket sığlaşıyor, bu da okyanusal levhanın koptuğunu ve yarığın yayılmaya devam ettiğini gösteriyor” dedi.
DEPREMLER KONUSUNDA BİLGİ VERİYOR
Zagros Dağları’nın derinliklerinden yükselen bu hareketlilik, bölgede depremlerin oluşumu ve maden kaynaklarının zenginleşmesi gibi çeşitli sonuçlar doğurabilir. Yerbilimciler, söz konusu yarıkla ilgili detaylı verilerin deprem risklerinin öngörülmesine büyük katkı sağlayacağını belirtiyor. Göttingen Üniversitesi’nden Prof. Jonas Kley, “Dünya’nın kabuğunda neler döndüğünü anlamak, olası depremler için hayati öneme sahip,” diyerek bu bulguların önemine vurgu yapıyor.
NACİ GÖRÜR UYARMIŞTI
Türkiye’de ise konuya ilişkin en çarpıcı uyarılardan biri, yer bilimci Prof. Naci Görür’den geldi. Görür, Bitlis-Zagros fay hattına özel dikkat çekerek, “Buradaki levha hareketleri büyük depremlerin tetikleyicisi olabilir. Kentlerin daha dirençli bir hale gelmesi şart,” diyor.
KADİM DENİZİN MİRASI
Tetis Okyanusu bugün fiziken ortadan kalkmış olsa da Akdeniz, Karadeniz ve Hazar Denizi gibi suların yanı sıra Zagros Dağları’nın da temeli hâlâ o kadim denizin mirasını taşıyor. Bu nedenle, Türkiye’nin ve çevresinin jeolojik kaderinde Tetis Okyanusu’nun payı büyük.
