Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Okan Külköylüoğlu ve ekibi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ( KKTC) gerçekleştirdikleri araştırmalar sonucunda iki yeni mikroskobik kabuklu hayvan türünü bilim dünyasına kazandırdı. Bu türlerden biri KKTC'nin kurucusu Rauf Denktaş’ın ismiyle "Eucypris denktasi" olarak literatüre geçerken, diğeri ise "Eucypris lefkosaensis" Lefkoşa olarak adlandırıldı.
Yeni Türler Nasıl Keşfedildi?
Külköylüoğlu, 2022 yılında yüksek lisans öğrencisi Ahmet Özdilek'in teziyle ilgili arazi çalışması gerçekleştirmek üzere Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne gitti. Burada bilimsel yöntemlerle 80'den fazla sucul ortamdan örnekler toplandı.
Prof. Dr. Külköylüoğlu ve yüksek lisans öğrencisi Ahmet Özdilek, 2022 yılında KKTC'de başlattıkları saha araştırmaları, örnekler üzerinde yapılan çalışmalar, literatür taramaları ve karşılaştırmalar sonucu 2 yeni ostrakod (omurgasız ve mikroskobik kabuklu hayvan) türü keşfedildi. Daha önce tanımlanmamış iki yeni ostrakod türüne "Eucypris lefkosaensis" ve "Eucypris denktasi" isimleriyle bilim literatürüne kazandırılan türlerden birine KKTC'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı merhum Rauf Denktaş'ın adı verildi.
Külköylüoğlu, 2 yeni türün en belirgin özelliklerinin kabuk yapılarındaki farklılık olduğunu belirterek, "Bunların boyu 0,7 ile 0,6 milimetre arasında. Yani bir milimetre bile değil. Bu hayvanların kabuklarını geliştirdiğimiz iğnelerle ayırıyoruz. İçindeki yumuşak yapıyı çıkarıp laktofenol denilen özel bir solüsyona koyuyoruz. Ondan sonra da tür teşhisi yapıyoruz." diye konuştu.
Külköylüoğlu'nun çalışması, eylül ayında hayvan sınıflandırılması üzerine bilimsel yayın yapan uluslararası "Zootaxa" adlı dergide yayımlanan bu keşif bilim camiasında büyük ilgi uyandırdı.
"Rauf Denktaş'ın adının bilimsel camiada da geçmesi bizi mutlu etti"
Prof. Dr. Okan Külköylüoğlu, bilim dünyasına 2 yeni tür kazandırmaktan ve birine Rauf Denktaş'ın adını vermekten memnuniyet duyduğunu ifade etti.
KKTC'deki saha araştırmaları sırasında 80 su kaynağını dolaştıklarını anlatan Külköylüoğlu, "Buradan aldığımız verileri bilimsel yöntemlerle örnekleyerek topladık. Bu 2 türü Lefkoşa'da bulduk." dedi.
Türlerden birine Kuzey Kıbrıs’ın bağımsızlık mücadelesinde önemli bir yere sahip olan KKTC'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı merhum Rauf Denktaş'ın adını vermekten onur duyduklarını dile getiren Külköylüoğlu, "Sayın Denktaş, sadece Kuzey Kıbrıs için değil, Türkiye Cumhuriyeti ve dünya için de çok önemli bir fikir ve mücadele insanı" olduğunu belirten Külköylüoğlu "Sayın Denktaş, mücadeleci kişiliğiyle tarihe adını altın harflerle yazdırmış unutulmaz bir insan, tarih hep yazacak. Bu şekilde bilimsel camiada da isminin geçmesi bizi mutlu etti." ifadelerini kullandı.
Lefkoşa Şehri Bilimsel Literatüre Girdi
Diğer tür olan "Eucypris lefkosaensis" ise bulunduğu yer olan Lefkoşa şehri ile adlandırıldı. Bu adlandırma ile Lefkoşa’nın ismi, ilk kez bilimsel literatüre bir tür ismi olarak geçti. Külköylüoğlu; "Böylece Lefkoşa şehrinin de bilim camiasında ilk kez adı bir türe verilmiş oluyor." dedi.
Türlerin Bilim Dünyasındaki Önemi
Kıbrıs’ta keşfedilen bu yeni türler, bölgedeki sucul ekosistemlerin çeşitliliğini ve bu habitatların bilim dünyası için ne denli önemli olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
